Hijyenik pompalar genellikle insan sağlığının en kritik olduğu, gıda, ilaç ve kozmetik sektörlerinde kullanılırlar. Bu sektörlerde kullanılan ekipmanlar insan sağlığını korumak için belirli standartları sağlamak zorundadırlar. Bu standartlardan bazıları, 3A, European Hygienic Engineering and Design Group (EHEDG, Avrupa Hijyenik Mühendislik ve Tasarım Grubu), FDA (Food and Drug Administration, ABD Gıda ve İlaç İdaresi) şeklindedir.
Hijyenik pompalarda en önemli nokta yüzey pürüzsüzlüğüdür. Eski literatürler 3.2 μm yüzey pürüzlülük değerini hijyenik standardın başlangıcı olarak kabul etse de günümüzde 0.8 μm hatta 0.4 μm çok daha uygun ve kabul gören bir değerdir.
Yan tarafta gördüğünüz ilk yüzey kum kalıba döküm, ikinci yüzey hassas döküm ve son yüzey ise çekme çeliğe ait malzemenin yüzey pürüzlülüğüdür. Görüldüğü üzere pürüzlülük ilk iki döküm yönteminde oldukça yüksektir. Bu nedenle hijyenik pompaların üretiminde çekme çelik malzeme kullanılır. Malzeme yüzeyindeki bu pürüzler standart proseslerde önemli bir teknik probleme yol açmayacak kadar küçüktür. Ancak, bir bakterinin yerleşmesi ve çoğalması için oldukça büyük alanlardır.
Hijyenik pompaların ve ekipmanların bir diğer özelliği ise hızlı temizlenebilir ve kolay tahliye edilebilir olmasıdır. Temizlik genellikle iki şekilde yapılır, “Clean in Place, CIP, Yerinde temizlik” veya “Clean Out of Place,COP, Bulunduğu yer dışında temizlik”. COP çok zahmetli ve zaman alan bir yöntem olduğu için mecbur kalınmadıkça tercih edilmez. Ancak temel mantığı, ekipmanların tamamının veya bir kısmının demonte edilerek başka bir alanda temizlenmesi ve tekrar montajı şeklinde yapılır. CIP ise üretim kurgusunun başında ek bir sistem kurmayı gerektirir, fakat sistem kurulduktan sonra oldukça kolay ve hızlı bir şekilde temizlik işlemi gerçekleşir. CIP de hijyenik pompalar aracılığıyla temizlik kimyasalları gıda ile aynı hatlar ve ekipmanların içerisinden geçirilir, burada genellikle CIP pompaları kullanılır. Ardından yine aynı yol üzerinden durulama işlemi gerçekleşir ve temizlik tamamlanmış olur.
GEA Hilge HYGIA
